
فرهنگ و آموزش
- فرهنگ جامعه پاكستان از دو منبع تعليم و تربيت حوزههاي ديني و مراكز علمي و دانشگاهي تغذيه ميشود.
- مدرسان ديني و حوزههاي علميه عمدتاً از كشورهاي اسلامي به ويژه عربستان، ايران، عراق، سوريه به مدارج حوزوي نايل شدند و فعاليتهاي ديني آنان متأثر از تعليماتي است كه در اين كشورها فرا گرفتند.
- استادان ومدرسان دانشگاهي عمدتاً تربيت يافتگان داخل بر اساس برنامههاي آموزشي سبك كشورهاي اروپاي غربي و يا فارغالتحصيلان آن كشورها ميباشند البته به غير از بخش رشتههاي علوم انساني و معارف اسلامي كه عمدتاً از عربستان و ايران ميباشد.
- مردم پاكستان عموماً شعردوست و دوستدار عارفان واحساسي هستند و بدين خاطر موسيقي، قوالي، رقص و آواز خواندگان هندي و پاكستاني جايگاه ويژهاي دارد.
درقوالي اشعار شعراي فارسي از جمله : غالب دهلوي، امير خسرو، جامي، حافظ ، سعدي و اقبال لاهوري حايز اهميت خا صي است .
- پاكستان در سطوح علمي و دانشگاهي داراي استانداردهاي مطلوب آموزشي به لحاظ جميعتي نميباشد و رقم دانشگاههاي آن بين پانزده تا بيست مركز است .
- تعداد روزنامهها و جرايد منتشر در پاكستان همخواني با جمعيت كشور ندارد زيرا سطح سواد بسيار پايين است گرچه جرايدي به زبان انگليسي دن – دينيوز، و روزنامههايي به زبان اردو، جنگ، نواي وقت، پاكستان و ساير جرايد به طور سراسري و محلي منتشر ميشود ولي داراي شمارگان و تيراژ پايين و هم فاقد محتوا وبعضاً با اغلاط زياد منتشر ميگردد.
- رسانه تصويری و شبكههاي داخلي اعم از ملي و محلي فاقد توان برنامه سازي و توليد برنامههاي مورد نياز جامعه پاكستان ميباشند. لذا سامانه شبكه ماهوارهاي و كابلي در شهرهاي مختلف در حال ترويج است که مقاومت گروههاي مذهبي را به خاطر پخش برنامههاي غير اسلامي به همراه داشته است.
- صنعت فيلم و سينما پاكستان در اختيار توليدات سينماگران هندي و يا متأثر از فرهنگ هندي است .
- فروشگاههاي مدرن چند رسانه ای و امكان كپي كردن هر نوع فيلمي بدون توجه به حق و حقوق كپي رايت سبب ترويج فرهنگ غربي در شهرهاي بزرگ پاكستان گرديده است.
اشتراکات فرهنگی و تاریخی
پيشينه ،گستردگی و عمق مشترکات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با پاکستان را می توان در دو مقطع تاریخی که هر کدام از این دو مقطع دارای ویژگی ها يي می باشد بیان کرد:
الف- پيش از اسلام
دوره اول مربوط به پيش از اسلام است که تاریخ و فرهنگ دو سرزمین را به هم مربوط می کند در این دوره ریشه های عمیق فرهنگی اعم از نژادی و زبانی آثار مشترکی را برای دو ملت به همراه داشته است.
در آثار به جامانده از تمدن درخشان موهنجودارو که در وادی سند و در سال های 1500-2500 پیش از میلاد وجود داشته ارتباط و شباهت هايی مشاهده می شود. با ورود آریايی ها به این سرزمین مشابهت های بسیاری در افسانه ها و اسطور ه های دوملت ایجاد شد. به همین دلیل برخی از زبان شناسان معتقدند زبان های سانسکریت و فارسی باستان و اوستايی از یک ریشه نشات می گیرند. از زمان هخامنشیان آثار مستندی موجود است که نشان می دهد منطقه شبه قاره در آن روزگار خراج دهنده حکومت مرکزی ایران بوده و از این زمان، زبان فارسی مهم ترین عامل در روابط ایران و آن مناطق به شمار آمده است .
در زمان ساسانیان نمونه اعلای پیوستگی های فرهنگی را مشاهده می کنیم. در این دوره آمد و شد ایرانیان به منطقه شبه قاره رو به فزونی نهاد.
ب- دوره پس از اسلام
در این دوره افزون بر مشترکات تاریخی و فرهنگی، دین نیز به عنوان یک عامل مشترک بسیار نيرومند در همسويی دو ملت نقش اساسی ایفا کرده است.
بعد ها در پی حضور محمود غزنوی در منطقه شبه قاره، از آن جا که در لشکر غزنوی هزاران سرباز مسلمان به همراه ادیبان و دانشمندان حضور داشتند زبان فارسی به همراه هنر،آداب و رسوم ایرانی به طور جدی و همه جانبه وارد این سرزمین شد و تمدن ایرانی را ریشه دار ساخت. ضمن آن که عالمان و عارفان ایرانی بسیاری در تبلیغ و ترويج و گسترش اسلام در این مناطق نیز منشاء اثر بوده اند.
پس از استقلال پاکستان در سال 1947 ایران اولین کشوری بود که استقلال پاکستان را به رسمیت شناخت و با این کشور پيمان دوستي امضا کرد .
اشتراک مرزی
وجود 893 کیلومتر مرز مشترک سبب شده به رغم تنش هايی که گاهي در روابط سیاسی بین دو کشور ایجاد شده دو ملت به همزیستی مسالمت آمیزی دست يازند. افزون بر آن که وجود همجواری هزینه های ارتباطی را کاهش داده و سبب تسهیل روابط فرهنگی شده است. اگر چه اكنون با بي كفايتي برخي مسئولان پاكستاني اين فرصت ارزنده براي دو كشور به تهديد و ناامني مرزي براي ايران تبديل گشته است.
ایالت پنجاب
ایالت پنجاب و خصوصا شهر لاهور به عنوان مرکز فرهنگی پاکستان شناخته می شود. دانشگاه ها و مراكز علمي مختلفي در اين شهر به فعاليت مشغول مي باشند.
دانشجويان زيادي از سراسر پاكستان و حتي از ديگر كشورها از جمله جمهوري اسلامي ايران براي ادامه تحصيل به اين ايالت سفر مي نمايند.
استان پنجاب، یکی از استانهای کشور پاکستان است. مرکز این استان لاهور میباشد.
این استان پرجمعیتترین استان پاکستان است.
زبان رایج در این استان زبان پنجابی است. پس از زبان پنجابی زبانهای اردو، پشتو، بلوچی و انگلیسی نیز در این ایالت رواج دارند.
همچنین پنجاب، منطقه ایست در آسیا که قسمتی از آن متعلق به پاکستان و قسمتی متعلق به هند است.
منطقه ایست جلگهای که رودخانه ایند از میان آن جریان دارد و خاک بسیار حاصل خیزی دارد.
منطقه متعلق به هند پردرآمدترین منطقه در هند نسبت به جمعیت است.
درآمد منطقه بیشتر از روی کشاورزی است.
نواحی۳۶
شهرها۱۲۷
• فرماندارچودري محمد سرور
مساحت
• کل۲۰۵٬۳۴۴ کیلومتر مربع (۷۹٬۰۰۰ مایل مربع)
جمعیت (۲۰۱۰)
• جمعیت۸۱٬۳۳۰٬۵۳۱
• تراکم۴۰۰/km۲ (۱٬۰۰۰/sq mi)
منطقهٔ زمانیPST (یوتیسی ۵+)
زبانهای رسمیپنجابی، پشتو، بلوچی، اردو، انگلیسی
صنعت سینما؛
حلقه گمشده توسعه همکاری فرهنگی ایران-پاکستان
صنعت سینما در پاکستان که زمانی هم تراز با بالیود به عنوان دومین صنعت بزرگ فیلم سازیی دنیا بود با صنعت فیلم سازی ایران که در سالهای اخیر با کسب جوایز بزرگ بین المللی افتخارات زیادی کسب کرد از توانمندی لازم برای همکاری برخوردارند.
سینمای پاکستان از دهه 70 میلادی که از شهرهای کراچی و لاهور بروز و ظهور بیشتری داشت توانست در روزهای اوج تجاری شدن سینما در جهان با ساخت فیلم های سینمای مختلف در بین مردم این منطقه برای خود جایگاهی دست و پا کند.
در این بین سینماگرانی مانند نظیر «احمد خان» اگر چه هنرمندی پاکستانی بود، در سینمای هند موفق به دستاوردهای قابل قبولی شد و استعدادهای سینمای پاکستانی این صنعت را به جهان سینما معرفی کرد.
در کنار او «عبدالرشید کاردار» با شناختی که از سینمای هند داشت موفق شد با همکاری احمدخان در لاهور پاکستان در ساخت فیلمهای با استانداردهای لازم همراه شود.
دوران طلایی سینمای پاکستان را باید در دهه 70 میلادی جست و جو کرد، زمانی که فیلم سینمایی'دختر اجتماعی' منجر به کسب موفقیت هایی در این سینما شد و بازیگرانی چون 'سانجیتا' بروز و ظهور کردند.
فیلم 'قسم'در همین دوران ساخته شد و کارگردان های جوان مانند سید نور،ثمین پیرزاد و مهرین جبار در این دوره طلایی آثار خود را تولید کردند.
با وجود اشتراکات فرهنگی و تاریخی بین ایران و پاکستان ،تاکنون هنرمندان و سینمای دو کشور نتوانسته اند از ظرفیت های موجود برای افزایش مبادلات فرهنگی استفاده کنند.
هنرمندان و دست اندرکاران سینمای پاکستان، هنر هفتم در ایران را به عنوان یکی از عرصه های مهم و جذاب در بین صنایع فیلم جهان ارزیابی می کنند که توانسته است با خلق داستان های جذاب و بهره گیری از تکنیک های منحصر به فرد، جایگاه ویژه ای در میان علاقه مندان این صنعت در دیگر کشورها به ویژه شبه قاره و پاکستان کسب کند.
همکاری سینمایی ایران و پاکستان
صاحبنظر سینمای پاکستان با اعلام آمادگی کشورش برای آغاز پروژه های مشترک سینمایی با ایران، گفت:هنرمندان پاکستانی خواستار استفاده از تجربیات هنرمندان ایرانی هستند.
'اعجاز گل' از فعالان عرصه سینمای پاکستان در گفت وگو با ایرنا با تشریح جایگاه ممتاز سینمای ایران اظهار داشت همکاری سینمای ایران و پاکستان برای افزایش ارتباطات فرهنگی دو کشور ضروری است.
وی با بیان اینکه گسترش روابط در حوزه هنر هفتم می تواند دو ملت مسلمان، برادر و همسایه را به یکدیگر نزدیکتر کند افزود:زبان هنر هفتم فراتر از مرزهاست و می تواند قلوب مردم دو کشور همسایه و مسلمان را به یکدیگر نزدیکتر کند.
اعجاز گل با بیان اینکه سال ها پیش قرار بود فیلم مشترک ایران و پاکستان با موضوع 'علامه اقبال لاهوری' ساخته شود، افزود:باید با رفع موانع هرچه زودتر این فیلم ساخته شود.
هماهنگ کننده باشگاه فیلم شورای هنرهای ملی پاکستان (PNCA) با اشاره به اشتراکات زبان فارسی و اردو گفت:بسیاری از شاعران معروف پاکستان از جمله 'علامه اقبال' که در ایران به اقبال لاهوری شهرت دارد و همچنین 'میرزا غالب' و شاعران معاصر ضمن تسلط بر زبان فارسی به این زبان شیرین شعر سروده اند.
مدیر کل رسانه های خارجی وزارت اطلاع رسانی، میراث ملی و رسانه های پاکستان گفت که کشورش آماده است تا همکاری های خود را با ایران در زمینه فرهنگ و هنر به ویژه فیلمسازی و صنعت سینما گسترش دهد.
'ظهور احمد برلاس' در دیدار با 'محمدرضا کاکا' سرپرست رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در پاکستان با استقبال از گسترش همکاری تهران - اسلام آباد در زمینه فرهنگی اظهار امیدواری کرد که شبکه تلویزیونی دولتی پاکستان (PTV) در تولید فیلم های سینمایی و مستند فرهنگی با ایران پیشگام شود.
وی با بیان اینکه مستندهای ایرانی را بارها تماشا کرده است، اضافه کرد: معتقدم که صنعت فیلم و سینمای ایران در عرصه ملی و بین المللی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و پاکستان نیز باید از این فرصت استفاده کند.
مدیرکل رسانه های خارجی وزارت اطلاع رسانی، میراث ملی و رسانه های پاکستان با اعلام آمادگی این کشور برای تولید محصولات مشترک فرهنگی با ایران تصریح کرد باید فیلم برای معرفی فرهنگ دو کشور همسایه استفاده کرد.
'احمد برلاس' از زبان فارسی به عنوان دیگر زمینه مشترک همکاری ایران و پاکستان یاد کرد و اظهار داشت فرهنگ دو کشور از مشترکات فراوان برخوردار است و باید با گسترش همکاری فرهنگی این ظرفیت ها را بالفعل کرد.
استقبال پاکستانی ها از فیلم هایی ایرانی
'سیدجمال شاه' مدیر شورای هنر پاکستان (PNCA) قرابت های تاریخی ،فرهنگی ،مذهبی و زبانی را عامل مهمی برای استقبال مردم پاکستان از فیلم های ایرانی دانست .
وی اضافه کرد:فیلم های ایرانی جایگزین مناسبی برای فیلم های خارجی دراین کشور است.
یک منتقد سینما در ایران نیز بر این عقیده است که سینمای پاکستان در دهه های اخیر نتوانسته جایگاه اصلی خود در عرصه بین المللی کسب کند.
«محمود رئیسی» در گفت وگو با ایرنا افزود:فیلم سازان ایرانی ،مصری ،لبنانی در سالهای اخیر آثاری را تولید کرده اند که با بهترین فیلم های هالیود و بالیود رقابت می کنند.
به گفته وی، سینمای پاکستان در یک دهه اخیر راه تجاری و گیشه را پیموده است و درست مانند بالیوود توانسته بخشی از نیاز داخلی این کشور را تامین کند.
این منتقد سینمای ایران خاطرنشان کرد سینمای پاکستان در سطح منطقه ای و بین المللی با توجه به ظرفیت های این کشور همچنان ناشناخته باقی مانده است.
وی تصریح کرد فیلمسازان ایرانی نیز فیلم درخور توجهی در خصوص پاکستان نساخته اند.